Nhà chính trị làm con, làm bố (Kỳ 3)

Từ kinh nghiệm bản thân đến việc làm một người cha Mỹ gốc Việt

Cho dù có những lỗ hổng, có những khoảng trống hay khoảng lặng trong mối quan hệ giữa những người bố và con trai trong một giai đoạn khá đặc biệt của lịch sử dân tộc nói chung và đời sống mỗi cá nhân nói riêng, những cậu con trai ngày nào giờ đây đều đã là những ông bố với đầy đủ bổn phận và trách nhiệm của một người cha người Mỹ gốc Việt.

Tuổi thơ của Andrew Ðỗ, Joseph Cao, Quang Phạm, và Văn Trần hoàn toàn khác tuổi thơ con cái họ. Cả bốn người đều trải qua tuổi thơ trong bối cảnh đất nước còn chìm trong chiến tranh, mối quan hệ gia đình còn nhuốm nhiều sự ảnh hưởng của văn hóa Á Ðông.

Họ lớn lên, hấp thụ một nền văn hóa mới, giáo dục mới. Cả bốn người đều nhìn nhận “người Việt có cái hay trong văn hóa Việt, người Mỹ có cái hay trong văn hóa Mỹ,” những mối quan hệ gia đình xã hội hoàn toàn khác nhau, do đó quan niệm làm cha của họ cũng có nhiều thay đổi so với khuôn mẫu của cha mình.
Có một điều khác nhau cơ bản nhất giữa những ông bố thuần Việt ngày xưa và các ông bố gốc Việt cởi mở ngày nay là “ba tôi không bao giờ thay tã cho con,” trong khi đó thì cả bốn vị đều có thể làm tốt nhiệm vụ này!

“Chức vụ của một dân biểu thì thật là quan trọng. Nhưng chức vụ của một người cha thì cũng quan trọng không kém. Cho nên giờ đây dù bận rộn 3, 4 ngày ở DC nhưng khi trở về nhà thì tôi cũng phụ vợ cho con ăn uống, thay tã, tắm rửa cho con, như một người cha bình thường,” Cao Quang Ánh vui vẻ nói về vai trò làm cha của mình. Rút kinh nghiệm bản thân, anh hiểu rằng tình cha con phải có sự gắn bó và liên tục, cho nên khi có thời gian, anh vẫn sắp xếp để đưa con đi học ba-lê, dạy con học đàn, học toán. Khi không có mặt ở nhà thì hằng đêm anh vẫn gọi điện về hỏi thăm chuyện học hành của các con.

Còn Quang Phạm thì cho rằng, “Thái độ của tôi đối với con tôi trong hiện tại chính là sự kiên nhẫn (patient),” bởi đối với một đứa bé chưa đầy một tuổi thì việc lắng nghe để hiểu con cần gì đã làm một sự cố gắng rồi. Anh cũng băn khoăn, “Sự lựa chọn giữa thời gian dành cho vợ con và hoạt động chính trị rất là khó, bởi lẽ các sinh hoạt của cộng đồng thường rơi vào các ngày cuối tuần.” Nói là như vậy, nhưng anh tin rằng mình sẽ “có sự sắp xếp thời gian sao cho hợp lý,” để có thể vừa làm tròn trách nhiệm của một người đại diện cho cộng đồng vừa làm tròn vai trò của người chồng người cha trong gia đình. Bây giờ thì bé còn quá nhỏ, nhưng anh vẫn tâm niệm “sẽ dạy con nói tiếng Việt và hướng con đến văn hóa Việt, bởi trong gương mặt, hình hài, tên tuổi của con tôi có một nửa là Việt Nam. Ðiều đó không bao giờ thay đổi.”

Với Trần Thái Văn thì “có con cảm thấy rất vui, cảm thấy gia đình hạnh phúc hơn, bởi con cái là biểu hiện cho sự toàn vẹn của gia đình. Nhưng cũng phải thừa nhận là có con rất cực bởi tôi không có đủ thời gian để ngủ!”
Là người khá nổi tiếng trong lãnh vực sinh hoạt chính trị ngoài xã hội, nhưng khi trở về nhà thì anh lại là “phụ tá đắc lực cho vợ trong việc chăm con, một bé 2 tuổi, một bé 9 tháng.” Phụ tá đắc lực theo anh là “vợ sai gì làm đó! Rửa chén, hâm sữa, hâm đồ ăn, dọn dẹp, đổ rác. Ban đêm con thức thì mình cũng phải thức, và bất đắc dĩ thì cũng thay tã cho con. Nói chung là tôi làm tất cả công việc của một phụ tá nội trợ, không thắc mắc hay phiền hà về điều đó, bởi theo tôi đó là trách nhiệm của một người cha như bao người cha khác thôi,” Trần Thái Văn cười rất sảng khoái khi nhìn nhận về vai trò phụ tá của mình trong việc thể hiện trách nhiệm của một người bố.

Với “ông bố” Andrew Ðỗ thì từ kinh nghiệm bản thân, từ những rút tỉa trong cuộc đời, anh đưa ra ba nguyên tắc cho việc làm chồng làm cha trong gia đình, đó là “Có Mặt, Khuyến khích và Cảm thông.”
Anh tâm sự, “Con nít sống ở Mỹ phức tạp hơn ở Việt Nam. Cách sống của người Việt Nam là có thể chỉ dạy lẫn nhau. Ở Mỹ khác. Mỗi người có sự tự do riêng. Cha mẹ phải cố gắng thâm nhập vào đời sống con cái. Dù mình không hiểu nhưng sự có mặt của cha mẹ trong mọi hoạt động của con chính là nguồn động viên. Phải tạo cho con sự tự tin. Những câu nói rất đơn giản như ‘You do good job’ sẽ có sự tác động rất lớn đến với con cái bởi lúc nào con cũng sẽ thấy mình ở sau lưng nó, khuyến khích, động viên, ủng hộ nó.” Andrew Ðỗ tâm niệm “không bao giờ ép buộc con phải làm cái này cái kia. Chỉ có một yêu cầu đối với con, đã chọn làm điều gì thì phải làm bằng tất cả đam mê.” Người cha phải luôn có sự cảm thông, chấp nhận con cái ở tất cả mặt mạnh cũng như như mặt yếu của nó, hãy để cho con được sống thỏa lòng với những đam mê của con, nếu như điều đó là vô hại. Cũng do suy nghĩ đó mà anh cảm thấy thú vị khi nghe con gái mình nói “khi lớn lên con muốn trở thành người lính cứu hỏa!”

Cho dù công lao của cha không được ghi nhận như sự vất vả hy sinh của mẹ; cha có thể không dịu dàng và tỉ mỉ như mẹ, nhưng quả thật bóng dáng người cha, những tư tưởng và quan điểm của họ có tác động rất lớn và sâu đến tâm hồn của những đứa con, nhất là những người con trai. Và như tâm sự của Trần Thái Văn, “Khi ẵm con trên tay, tôi nghĩ về tương lai của con tôi cũng như những đứa bé khác. Từ bổn phận và trách nhiệm làm cha mà tôi thấy mình có thêm kinh nghiệm và sự già dặn cho thái độ và trách nhiệm đối với công việc mình đang làm, thấy mình có thêm những trọng trách bởi những điều mình làm hôm nay sẽ có ảnh hưởng đến đời sau.”

Vâng, suy nghĩ đó sẽ quyết định thái độ làm cha của mỗi người, hơn nữa đó lại là những cha có những vị trí khá quan trọng trong cộng đồng. Nhưng ngay lúc này, khi con còn nhỏ, đưa đón được các con đến trường, đến các lớp học thể thao, hướng dẫn con làm các bài tập ở nhà, hay “con khóc đòi sữa, pha được cho con bình sữa là đã cảm thấy vui lắm rồi!” Cả bốn ông bố Andrew Ðỗ, Joseph Cao, Quang Phạm và Văn Trần đều không giấu được gương mặt rạng rỡ và những nụ cười thật tươi khi nhắc đến những đứa con thân yêu của mình.

Chúc tất cả các ông bố một ngày lễ Cha thật nhiều niềm vui và hạnh phúc!